de kerkfabriek , vertegenwoordigd door voorzitter Jean-Luc Versteirt en Rudi Bockstaele en met de coördinator van Erfgoed Viersprong, Ans Van de Cotte.
Tentoonstelling in de Sint-Antoniuskerk van Moortsel
In september 2017 keurde de gemeente Oosterzele het door het bisdom goedgekeurde kerkenplan goed. Drie kerken waaronder de Sint-Antoniuskerk van Moortsele zouden aan de eredienst onttrokken worden en een nieuwe bestemming krijgen.
Tot nu toe is er geen nieuwe bestemming voor de kerk bepaald en werd de procedure voor de onttrekking aan de eredienst nog niet zo heel lang geleden ingezet.
Om meer duidelijkheid te krijgen over het verloop van die procedure, hadden we een gesprek met de kerkfabriek , vertegenwoordigd door voorzitter Jean-Luc Versteirt en Rudi Bockstaele en met de coördinator van Erfgoed Viersprong, Ans Van de Cotte.
Op welke manier is de kerkfabriek (KF) op de hoogte gebracht van de nodige actie?
KF: Begin 2021 kregen wij een brief van het bisdom met de boodschap de procedure te starten.
Hoe hebben jullie die opdracht ervaren en aangepakt?
KF: Wij wisten natuurlijk dat de sluiting van de kerk met alles wat erbij hoort, ooit zou gebeuren, maar die brief, de echte en zo definitieve aanzet om de procedure te starten, wekte vooral nostalgie op. Elke Moortselenaar heeft zowel mooie, feestelijke en ook trieste momenten gekend in de kerk. Momenten waaraan veel herinneringen verbonden zijn.
Maar we zijn ook realistisch en weten dat het onmogelijk is om alle kerken van onze gemeente open te houden.
Bij ons was er vooral bezorgdheid om wat er met dit goed bewaarde religieus erfgoed zal gebeuren. We zijn dan te rade gegaan bij de Erfgoedcel, bij Ans Van de Cotte.
Hoe is het traject tot nu toe verlopen, Ans?
AvdC: in 2014 werd met de hulp van vrijwilligers een inventaris gemaakt van alle artefacten die zich in de kerk bevinden: beelden, schilderijen, zilver-of goudwerk zoals kelken, kazuivels enz.
Er is een werkgroep gestart o.l.v. PARCUM ( het museum en expertisecentrum voor religieuze kunst en cultuur). In die werkgroep zitten mensen van de parochie, de gemeente, het kerkbestuur en centraal kerkbestuur, het bisdom en de erfgoedcel. Het erfgoed wordt gewaardeerd, dit wil zeggen dat de erfgoedwaarde van de voorwerpen bepaald wordt.
Zijn er veel waardevolle voorwerpen in de kerk?
KR: Wij wisten dat er waardevolle voorwerpen in de kerk aanwezig waren, maar in de loop van het traject, samen met Parcum en de Erfgoedcel, zijn we veel meer over te weten gekomen over de waarde van onze kunstschatten; zo is er bijvoorbeeld, een mooie collectie textiel. Alle kazuifels zijn in de beste omstandigheden bewaard. We hebben ook ontdekt dat een klok in de kerk afkomstig is van de beiaard van de Sint-Baafskathedraal in Gent. Een geschenk van een Gentse bisschop. De klok werd gegoten in 1725.
De laatste pastoor was een kunstliefhebber die een bijzonder oog had voor religieuze kunst: voorwerpen uit kloosters of kerken die werden gesloten, kregen een plaats in onze kerk.
Wat kan met al dit kerkelijk erfgoed uit de kerk van Moortsele gebeuren?
KR: Dat is een vraag voor de werkgroep, van onze kant zijn er vooral wensen en hoopvolle dromen maar de eindbeslissing volgt na de tentoonstelling op zondag 3 april en het overleg met alle betrokken partijen, waarin de gemeente een belangrijke rol speelt.
Wat is de bedoeling van die tentoonstelling?
AvdC: Alle kunstvoorwerpen worden tentoongesteld, maar eigenlijk is het niet alleen een tentoonstelling maar vooral ook een participatiemoment waarop zoveel mogelijk parochianen of mensen die een band hebben met de kerk uitgenodigd worden. De kerk wordt vanaf 14u tot 18u opengesteld. Bij de aankomst krijgt elke bezoeker een brochure waarin alle kunstwerken voorgesteld zijn. De bezoekers krijgen de kans om persoonlijke herinneringen, allerlei anekdotes of verhalen aan ons door te geven. De informatie die op die manier verkregen wordt, is belangrijk voor de eindbeslissing. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk een voorwerp dat weinig kunsthistorische waarde heeft maar heel belangrijk was voor de kerkgemeenschap toch hoog te waarderen. De emotionele waarde die eraan toegevoegd wordt, is dus van essentieel belang. Het zou schitterend zijn mochten er zich heel wat geïnteresseerden engageren om de tentoongestelde voorwerpen met hun eigen belevenis aan te vullen.
Op welke manier worden de parochianen op de hoogte gebracht van dit initiatief?
KR: Erfgoed Viersprong maakt het kenbaar via hun website en de nieuwsbrief. Er komt nog een persmoment en een aankondiging in het gemeentelijk infomagazine . In Moortsele worden huis-aan-huis flyers bedeeld, we gaan zelfs iets verder dan de grenzen van Moortsele. Wij proberen ook al wie betrokken was bij de passiespelen die jarenlang in Moortsele plaatsvonden te contacteren. Het is de bedoeling hulp te krijgen van een grote en heel diverse groep mensen.
Wanneer wordt het traject afgesloten? Is er een deadline?
AvdC: Het was de oorspronkelijke bedoeling het traject in maart 2022 af te sluiten, maar die deadline is niet gehaald. De coronamaatregelen lieten niet ons niet toe het belangrijke participatiemoment, nl.de tentoonstelling die gepland was op 19 december 2021, te laten doorgaan.
Onze nieuwe datum wordt dus zondag 3 april .Wij gaan ervan uit dat er daarna nog heel wat werk en overleg nodig zal zijn want we willen het traject zeker voor de zomervakantie afsluiten.
Wij danken jullie van harte voor dit gesprek en hopen, samen met jullie, op heel veel interesse voor deze unieke gebeurtenis in de Sint-Antoniuskerk in Moortsele op zondag 3 april van 14u tot 18u.